چرا برخی تاجران حرفه‌ای خرید مستقیم از دبی را به واردات از چین ترجیح می‌دهند؟

دلایل تمایل برخی تاجران به خرید مستقیم از دبی، ریشه در سه عامل عملیاتی دارد: سرعت دسترسی، کنترل بیشتر روی فرآیند تحویل و حذف ریسک‌های مرسوم در واردات از چین. در شرایطی که ترخیص کالا از چین می‌تواند بین ۲۰ تا ۴۵ روز زمان ببرد و نیازمند هماهنگی با چند واسطه (تولیدکننده، فوروارد، ترخیص‌کار و انباردار) باشد، ارسال از دبی معمولاً ظرف ۳ تا ۷ روز انجام شده و در برخی موارد حتی بدون نیاز به ثبت سفارش رسمی انجام‌پذیر است.

ضمن اینکه بسیاری از فروشنده‌های دبی، شرایط پرداخت منعطف‌تری نسبت به فروشنده‌های چینی دارند. در بازارهایی مثل موبایل، لوازم جانبی، لوازم آرایشی یا ابزارآلات، تاجران اغلب به‌جای واردات انبوه از چین، از خرید مستقیم از دبی برای فروش در ایران بهره می‌برند که تأمین سریع‌تر و دقیق‌تری را تجربه می‌کنند. به همین دلیل است که در بسیاری از تصمیم‌های تجاری، مقایسه خرید از دبی و چین به یک فاکتور کلیدی در تعیین مسیر واردات تبدیل شده است.

مزایای کلیدی خرید مستقیم از دبی برای فروش در ایران

خرید مستقیم از دبی در حال حاضر یکی از سریع‌ترین و کم‌ریسک‌ترین مسیرهای تأمین کالا برای فروش در بازار ایران محسوب می‌شود. برخلاف واردات از چین که نیازمند زمانی نسبتا طولانی، پرداخت ارزی پیچیده و هماهنگی با چند واسطه مختلف است، مسیر دبی – ایران یک زنجیره‌ی کوتاه، ساده و قابل‌پیش‌بینی را ارائه می‌دهد.

نکته مهم‌تر این‌جاست که دبی فقط یک مسیر لجستیکی نیست؛ بلکه به یک هاب آماده‌سازی و توزیع مجدد کالا تبدیل شده که امکان کنترل دقیق کیفیت، بسته‌بندی و ارسال را پیش از ورود به ایران در اختیار واردکننده قرار می‌دهد.

موقعیت جغرافیایی و حمل ترکیبی (هوایی، زمینی، لنج)

یکی از مزیت‌های استراتژیک دبی، نزدیکی فیزیکی به ایران است؛ چیزی که در تجارت، به معنای کاهش زمان و تنوع در مدل حمل‌ونقل است. یک تاجر می‌تواند بسته به ماهیت کالا و فوریت تقاضا، بین حمل هوایی (تحویل ۳ تا ۷ روزه)، حمل لنجی (تحویل ۲ تا ۴ روزه از جِبل‌علی به بنادر جنوب ایران) یا حتی حمل زمینی از طریق عمان انتخاب کند. این تنوع، در کنار وجود ده‌ها شرکت فوروارد ایرانی و اماراتی، به واردکننده اجازه می‌دهد هزینه را به‌دقت با سرعت و حجم بار تنظیم کند. برخلاف چین که حمل زمینی غیرممکن و حمل دریایی کند و پرهزینه است، دبی انعطاف عملیاتی بالاتری دارد.

ترخیص سریع، بدون پرداخت هزینه گمرکی در مبدا

کالاهایی که از فری‌زون‌های دبی (مثل DAFZ یا جبل‌علی) به مقصد ایران ارسال می‌شوند، مشمول عوارض و تعرفه‌های گمرکی کشور امارات نمی‌شوند. این یعنی قیمت نهایی کالا بدون مالیات افزوده و بدون تأخیر ناشی از تشریفات گمرکی محلی محاسبه می‌شود. در بسیاری از موارد، حتی بسته‌بندی مجدد و لیبل‌گذاری هم در انبارهای همان منطقه انجام می‌شود و فرایند آماده‌سازی برای واردات به ایران عملاً خارج از گمرک رسمی صورت می‌گیرد. برای تاجری که به‌دنبال واردات سریع و بدون خواب سرمایه است، این مزیت کاملاً عملیاتی و ملموس است.

تضمین اصالت کالا و کیفیت بسته‌بندی قبل از ارسال

در دبی، بسیاری از کالاهای عرضه‌شده، مخصوصاً در حوزه‌های برندینگ، تحت نظارت نمایندگی‌های رسمی یا تأمین‌کنندگان تأییدشده فعالیت می‌کنند. این یعنی احتمال دریافت کالای تقلبی یا ریپلیکای سطح پایین به مراتب کمتر از خرید مستقیم از چین است. علاوه بر این، انبارهای لجستیکی در فری‌زون‌ها یا بازارهای اصلی مانند دراگون‌مارت و بازار دیره خدماتی نظیر کنترل ظاهری کالا، تست اولیه، بسته‌بندی مقاوم و حتی تصویربرداری پیش از ارسال ارائه می‌دهند. این امکانات در چین هم وجود دارد اما بیشتر در سطح شرکت‌های خصوصی بزرگ و با هزینه قابل‌توجه فعال است.

کاستی‌های واردات مستقیم از چین

واردات مستقیم از چین برای تاجران ایرانی اغلب با مشکلات جدی همراه است. عوامل مثل محدودیت در همکاری مستقیم با فروشندگان، پیچیدگی گمرکی و ریسک تحریم، همراه با تاخیرات و فرایند چندمرحله‌ای، باعث شده مسیر چین به سمت دبی سوق پیدا کند. بعضاً حتی تاجران باتجربه برای کالاهای حساس، از چین به‌عنوان تولید، اما برای ارسال از دبی به‌عنوان کانال لجستیکی بهره می‌برند تا ریسک را کاهش دهند.

ریسک تحریم و عدم همکاری مستقیم با فروشنده‌ی چینی

با اعمال تحریم‌های ثانویه آمریکا علیه ایران، بسیاری از فروشندگان چینی از همکاری مستقیم با تاجران ایرانی خودداری می‌کنند. شرکت‌های چینی نگران جریمه‌های سنگین و قطع دسترسی به سیستم مالی بین‌المللی هستند . این مسائل باعث می‌شود تاجران مجبور شوند از طریق واسطه‌هایی که اغلب در دبی یا امارات مستقرند، واردات را انجام دهند؛ مسیری که ریسک تحریم را کاهش می‌دهد و جمعیت گسترده‌تری از فروشندگان را پوشش می‌دهد.

پیچیدگی‌های گمرک چین و هزینه بالای حمل دریایی مستقیم

گمرک چین برای کالاهای صادراتی به ایران رویه‌های پیچیده و زمان‌بر دارد: صدور اسناد متعدد، پرداخت مالیات خروج، هزینه انبار طولانی و بازرسی‌های متعدد از جمله معضلاتی هستند که توان لجستیک ساده را از تاجران سلب می‌کند. از طرفی حمل دریایی مستقیم چین ـ ایران با هزینه‌های کانتینر و انبارگری بالا همراه است که حدوداً ۲۰–۳۰٪ ارزش کالا را به‌خود اختصاص می‌دهد ؛ در حالی که حمل از دبی می‌تواند با لنج تنها در ۲ تا ۴ روز و بدون هزینه گمرکی در مبدا انجام شود.

تأخیر در تولید، هماهنگی و زمان‌بر بودن ترخیص محصول

برخی کالاها در چین تحت مدل‌های تولید سفارشی یا زمان‌دار تولید می‌شوند که اغلب با تاخیر همراه هستند. به‌علاوه هماهنگی از راه دور در چین معمولاً نیازمند ارتباط مکرر، نمونه‌گیری حضوری و تأییدات چندمرحله‌ای است، که هم زمان‌بر و هم هزینه‌بر است. سپس بار باید به بندر برسد، مراحل گمرکی را طی کند و سپس ارسال به ایران انجام شود؛ پروسه‌ای که گاه تا ۳ ماه به طول می‌انجامد. در مقابل، فعالان دبی به‌واسطه دسترسی آسان، سهولت تماس و دفاتر محلی، زمان کل زنجیره را تا نصف کاهش می‌دهند و باعث می‌شوند واردات برای تاجران ایرانی قابل پیش‌بینی‌تر باشد.

چرا تاجران مسیر چین → دبی → ایران را انتخاب می‌کنند؟

واردکنندگان حرفه‌ای، مسیر چین به دبی و سپس ایران را برای فرار از تحریم یا کاهش هزینه و برای مدیریت بهتر ریسک، تسهیل پرداخت، و انعطاف در حجم و نوع سفارش انتخاب می‌کنند. این مسیر ترکیبی به آن‌ها اجازه می‌دهد کنترل بیشتری بر کالا از لحظه خروج از چین تا زمان تحویل در ایران داشته باشند، بدون درگیر شدن در پیچیدگی‌های لجستیکی مستقیم یا خطرات ارزی.

انعطاف در حجم سفارش: از یک پالت تا چند کانتینر

برخلاف خرید مستقیم از چین که معمولاً نیازمند حداقل سفارش بالا (MOQ) است، انتقال کالا به دبی امکان تجمیع چند سفارش از فروشندگان مختلف را فراهم می‌کند. تاجر می‌تواند ابتدا چند کالا را در انبار دبی جمع‌آوری، بررسی و سپس با یک بارنامه نهایی به ایران ارسال کند. این یعنی واردکننده خرد هم می‌تواند وارد بازار شود بدون اینکه الزام به خرید تیراژ بالا داشته باشد.

دور زدن محدودیت‌های ارزی و نقل‌وانتقال پول از چین

در شرایطی که پرداخت مستقیم به چین به‌دلیل تحریم و محدودیت‌های سوئیفت برای ایرانی‌ها پیچیده یا حتی غیرممکن شده، انتقال کالا به دبی این امکان را ایجاد می‌کند که تسویه‌حساب نهایی با فروشنده چینی از طریق صرافی‌های اماراتی، حواله درهم، یا حتی نقدی انجام شود. این یک مزیت جدی برای کسب‌وکارهایی است که نمی‌توانند از روش‌های رسمی یا LC استفاده کنند.

امکان بازرسی فنی و تست کالا پیش از ارسال نهایی به ایران

برخی تاجران در دبی از تیم‌های بازرسی شخصی یا سرویس‌های مستقل استفاده می‌کنند تا کالاهایی که از چین رسیده‌اند را از نظر فنی و ظاهری بررسی کنند: از تست برد الکترونیکی گرفته تا بررسی شماره سریال، اصالت، بسته‌بندی، یا حتی سلامت فیزیکی محصول. این سطح از کنترل کیفیت در خود چین یا بسیار پرهزینه است یا نیاز به تیم محلی دارد که معمولاً برای تجار کوچک در دسترس نیست.

تسهیل لجستیک برگشت یا تعویض کالا قبل از ورود به ایران

برخلاف واردات مستقیم که پس از ورود کالا به گمرک ایران، عملاً تعویض یا برگشت آن غیرممکن است، در دبی تاجران می‌توانند قبل از بارگیری نهایی، در صورت مشاهده نقص یا مغایرت، با فروشنده چینی وارد مذاکره شوند و کالا را تعویض کنند. چون هنوز کالا وارد خاک ایران نشده، فرآیند تعویض کم‌هزینه‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود.

حفظ محرمانگی تأمین‌کننده برای رقابت کمتر در بازار

بسیاری از واردکنندگان نمی‌خواهند رقبا بفهمند تأمین‌کننده آن‌ها در چین کیست. وقتی کالا مستقیم از چین وارد شود، اطلاعات فروشنده و فاکتور در سامانه گمرکی ایران ثبت می‌شود. اما با انتقال به دبی و صدور بارنامه جدید از آنجا، نام فروشنده و حتی کشور مبدا در اسناد گمرکی ایران قابل تغییر یا پوشیده‌سازی است. این موضوع به‌ویژه در صنف‌هایی با رقابت شدید مثل لوازم خانگی، موبایل و ابزار صنعتی اهمیت بالایی دارد.

آیا همیشه مسیر دبی انتخاب بهتر است؟

مسیر چین→دبی→ایران برای تاجران فعال در بازار ایران گزینه‌ای هوشمندانه است، اما همیشه هم بهترین نیست؛ تصمیم‌گیری تنها بر اساس سرعت یا ریسک‌گریزی کافی نیست. اگر بار حجیم یا پروژه‌ای دارید، گاهی مستقیم چین مقرون‌به‌صرفه‌تر است. دبی امکانات لجستیکی بالایی برای محموله‌های کوچک تا متوسط فراهم می‌کند، اما در سفارش‌های بزرگ، هزینه‌های انبار و کارمزدها ممکن است گلوگاه تجربه واردات شوند.

۱. مناسب برای کالاهای کوچک تا متوسط؛ اما بارهای حجیم مستقیم از چین مقرون‌به‌صرفه‌تر

برای محموله‌هایی با حجم زیر یک کانتینر (≥۲۰ فوت)، دبی امکان تجمیع و ارسال هوایی یا ترکیبی را در ۳–۷ روز فراهم می‌کند. اما وقتی صحبت از بارهای FCL (Full Container Load) یا پروژه‌های صنعتی حجم بالا می‌شود، هزینه واحد کانتینر دریایی از چین به ایران بین ۱۲۰۰ تا ۲۵۰۰ دلار است و با توجه به ظرفیت، فشار هزینه روی هر واحد بسیار کمتر است.

۲. هزینه اجاره انبار و کارمزد در دبی ممکن است برای سفارش‌های بزرگ افزایش یابد

انبارداری در دبی، حتی در فری‌زون‌ها، بر اساس حجم و زمان نگهداری هزینه ثابت ماهانه دارد؛ برای محموله‌های بزرگ این هزینه می‌تواند معادل چندین درصد از کل ارزش کالا باشد . علاوه بر آن، هزینه بسته‌بندی مجدد، لیبلیگ و انبارگردانی موثر باعث می‌شود، برای سفارش‌ها FCL، سود مسیر دبی کاهش یابد. در چنین موارد، مسیر مستقیم چین ضمن حذف واسطه‌ها و انبارهای جانبی، هزینه نهایی پایین‌تری ارائه می‌کند.

جمع‌بندی

مسیر واردات بهینه برای هر تاجر بسته به نوع کالا، حجم سفارش و میزان فوریت متفاوت است، اما برای بسیاری از واردکنندگان ایرانی، خرید مستقیم از دبی به‌دلیل سرعت بالا، سهولت پرداخت و کنترل بهتر، به انتخاب اول تبدیل شده است. در مقابل، برای بارهای حجیم یا صنعتی، واردات مستقیم از چین همچنان مقرون‌به‌صرفه‌تر است. در این میان، سپاهان همراه با ارائه خدمات حمل هوایی، دریایی و ترکیبی و پوشش کامل مبادی مهم مانند چین و امارات با دارا بودن دفاتر فعال در این کشورها، امکان انتخاب هوشمندانه‌ترین مسیر واردات را متناسب با نیاز هر تاجر فراهم کرده است.